Financiële opvoeding 2.0: 6 tips

Hoe bereid je je kinderen voor op een goede financiële toekomst? Wereldwijd denken ouders over diezelfde vraag na. Je kunt je voordeel doen met de ervaringen van vermogende families. Evi zet een aantal van hun inzichten op een rij.

1. Begin vroeg

Een goede financiële toekomst start met aandacht voor geldzaken. Hoe eerder je daarmee begint, hoe beter. Afgestemd op de leeftijd van je kinderen natuurlijk. Onderzoek laat zien dat kinderen die al op jonge leeftijd leren hoe ze met geld om moeten gaan, later minder vaak in de financiële problemen komen. Het Nibud adviseert bijvoorbeeld kleine kinderen te leren hun geld niet te laten slingeren. Leer ze het geld op een vaste plaats te bewaren. Oudere kinderen die een bankrekening hebben, kun je stimuleren het saldo regelmatig te checken en de bij- en afschrijvingen te controleren.

2. Geef ze zakgeld

Om je kinderen op een verantwoorde manier te leren omgaan met het beschikbare vermogen in de toekomst is natuurlijk meer nodig. Zeker als je je bedenkt hoeveel vermogen er vrijkomt als je er als ouder(s) niet meer bent. Bijvoorbeeld uit een beleggingsportefeuille, de overwaarde uit je woning en eventuele verzekeringen. Hoe zorg je ervoor dat ze er goed mee om gaan? En het geld later niet verspillen?

Door ze dus al vroeg te laten wennen aan het bezit van geld, zo weten ervaringsdeskundigen. Zakgeld is daarbij een eerste stap, zelfs de prinsessen van Oranje krijgen het elke week, zo vertelde Koningin Maxima eerder aan de Haarlemse daklozenkrant Straatjournaal. Zakgeld werkt alleen als het kinderen dwingt keuzes te maken. Fouten maken hoort daarbij. Niet bijstorten dus, als je kind zijn zakgeld aan de verkeerde dingen uitgeeft. Op is op. Mocht u willen investeren in de lange termijn van uw (klein)kind dan is schenken wellicht een interessante optie.

3. Praat over geld, maar niet te veel

Praten over geld met je kind brengt uitdagingen met zich mee. Je wilt ze wijzen op de verantwoordelijkheid om goed met geld om te gaan, zonder dat je deelt hoeveel geld je precies hebt als gezin. Het is niet de bedoeling dat de jongste op het schoolplein je banksaldo deelt. Of dat je tiener je belegde vermogen inzet in een discussie over de aanschaf van een hippe fiets.

Maar het is wel verstandig – gedoseerd – met je kinderen je geldzaken te bespreken. Laat je tieners bijvoorbeeld zien hoeveel je als ouders maandelijks bijdraagt aan hun studiepot voor later. En bespreek hoeveel geld er straks nodig is om te studeren. Of laat zien hoeveel je elke maand geeft aan goede doelen. Zo maak je je kind bekend met investeren en doneren zonder dat je volledig inzicht geeft in jouw financiën.

4. Geef het goede voorbeeld

Een belangrijk onderdeel van financiële opvoeding is zelf het goede voorbeeld geven. Laat aan je kinderen zien hoe je je financiële wensen en mogelijkheden tegen elkaar afweegt. De kans is dan groter dat je kinderen dat later ook kunnen, zo weet het Nibud. Dat geldt ook voor de opbouw van vermogen. Voor veel kinderen oogt sparen of beleggen in de eerste instantie saai. Maar betrek ze eens bij hun eigen spaarpotje wat je voor ze opbouwt. Zo zien ze zelf wat ze later krijgen.

Je kunt dit vermogen opbouwen door bijvoorbeeld een Evi4kids rekening te openen op naam van je kind. Je beheert het vermogen tot aan hun 18e en je kunt je kind mee laten kijken hoe hun vermogen zich ontwikkelt. Vanaf 18 jaar kan je kind zelf een weloverwogen keuze maken over wat er met het geld gebeurt: opnemen of verder beleggen.

5. Geef samen

Financiële opvoeding gaat natuurlijk niet alleen over geld laten groeien. Voor veel Nederlanders heeft rendement en investeren een extra dimensie gekregen: financieel gewin gaat nu bij voorkeur gepaard met maatschappelijk gewin. Veel vermogende families gebruiken daarom een geefstrategie om kinderen op een inspirerende manier kennis te laten maken met geldzaken. Het kind start met een eigen geefpotje van enkele tientjes dat hij of zij kan besteden aan een goed doel naar keuze. Een ouder kind kun je actief laten meedenken over de schenkingen van je familie aan goede doelen.

Dat deed ook de Amerikaanse belegger en filantroop Warren Buffett toen zijn kinderen tieners waren. Hij adviseert ook ruimte te geven aan een persoonlijke geefstrategie voor elk kind. Dat dwingt ze na te denken over wat zij belangrijk vinden. Zo leren ze om hun geldzaken te organiseren en reserveren voor het doneren aan een goed doel.

6. Maak een plan voor de lange termijn

Wat veel financieel succesvolle, vermogende families verbindt, is een focus op de lange termijn. Het langetermijnplan van de Amerikaanse oliefamilie Rockefeller voor beheer en overdracht van het familievermogen beslaat meer dan vier generaties. Ook de familie Brenninkmeijer (bekend van C&A) heeft een slimme strategie voor het behoud van het vermogen voor komende generaties. Misschien gaat dat nog iets te ver binnen jouw gezin. Maar erover praten helpt je kinderen wel al vroeg bewust te maken van het belang van aandacht voor geldzaken. En de grote voordelen van beleggen. Zo leren ze vermogen op te bouwen en te laten groeien. Voor henzelf en voor komende generaties.