Terugblik economie

Opnieuw stond de politiek van de Amerikaanse president Trump in het centrum van de belangstelling. De slecht onderbouwde importheffingen voor vrijwel de hele wereld die werden aangekondigd begin april, zorgden eerst voor een zwakke stemming op wereldwijde aandelenbeurzen. Later, toen veel van deze maatregelen afgezwakt en/of uitgesteld werden, volgde een scherp herstel. Dit positieve sentiment werd verder aangewakkerd door een behoorlijk agressieve begroting die veel belastingverlaging en fiscale expansie beloofde. Vreemd genoeg reageerde de beurs ook niet negatief op de schijnbaar willekeurige economische dreigementen aan landen die niet wilden toegeven aan het imperialistische gedrag van Trump, waaronder de Europese Unie.

De NAVO-landen werden het verrassend snel eens over hogere defensie uitgaven en dus ook hogere begrotingstekorten op de middellange termijn. Dit zal met name de Europese groei een positieve stimulans geven maar het is nog onduidelijk hoe de extra uitgaven gefinancierd zullen worden.

Europese aandelenbeurzen, die in het eerste kwartaal veruit het beste presteerden, werden in het tweede kwartaal uiteindelijk weer bijgehaald door de rally in Amerikaanse aandelen. Daarbij viel op dat, naarmate het kwartaal vorderde, juist de meest riskante aandelen het populairst waren. De koersen van producenten van halfgeleiders (computerchips met name voor gebruik in kunstmatige intelligentie) stegen het hardst. De titel van “grootste bedrijf ter wereld”, behoort nu aan chipdesigner Nvidia, een bedrijf dat alle productie voor zijn AI-chips uitbesteedt. Opkomende markten met veel tech-bedrijven zoals Korea en Taiwan deden het goed, maar ook beurzen zoals Griekenland en Portugal stegen flink.

Na een aanvankelijk stijging van Europese rentes, daalden deze later terug naar oude niveaus. Ook de renteverschillen in Europa tussen landen die het zich gemakkelijker en mindergemakkelijk kunnen veroorloven om nog meer uit te geven, bleven beperkt. Het lijkt dat beleggers vooral naar absolute renteniveaus kijken en veel minder naar het fundamentele risico dat deze obligaties dragen.

Alleen op de valutamarkt had de nieuwe economische wind duidelijk invloed. De Amerikaanse dollar daalde scherp tegenover de euro. Veel beleggers zochten ook de veilige haven van de Zwitserse frank op. In reactie daarop werd de rente in Zwitserland opnieuw naar nul verlaagd.

Goud bleef in de belangstelling staan in tijden van onzekerheid. Andere grondstoffen lagen er over het algemeen zwak bij met uitzondering van olie dat een tijdelijke koerssprong maakte naar aanleiding van onrust in het Midden-Oosten. Toen dit al snel de kop werd ingedrukt zakte de olieprijs per saldo verder weg. De verwachting bleef heersen dat economische groei en inflatie verder zullen terugzakken zodat de vraag naar grondstoffen gematigd zal zijn.

Er stroomde ook in het tweede kwartaal weer veel nieuw geld naar beleggingen in obligaties en aandelen. Elke correctie werd daarom snel gevolgd door herstel. De Europese Centrale Bank droeg daar ook aan bij met een renteverlaging in stapjes naar slechts 2%. Sparen wordt zodoende elke dag minder interessant.