Samenwonen: wel of niet fiscaal partner?

Je hebt de liefde van je leven gevonden. Het gesleep met spullen ben je zat en ook de dubbele lasten zijn zonde, dus jullie besluiten samen te gaan wonen! Als je gaat samenwonen heeft dit ook fiscale consequenties. Wanneer word je fiscaal partner en wanneer niet?

Je bent fiscaal partner voor de inkomstenbelasting als je een notariële samenlevingsovereenkomst hebt opgemaakt en op hetzelfde woonadres staat ingeschreven. Maar zelfs als je geen samenlevingsovereenkomst hebt, ben je in een aantal gevallen al fiscaal partner. Dit is bijvoorbeeld zo als je samen een eigen woning bezit of als partner bent aangemeld voor de pensioenregeling van je partner. Dit fiscale partnerschap heeft fiscale gevolgen. Zo kan het zijn dat er toeslagen komen te vervallen. Maar je kunt ook schuiven met aftrekposten en fiscale lasten. Doordat je gezamenlijk aangifte voor de inkomstenbelasting doet, kun je onderling de aftrekposten zo verdelen dat jullie het maximale bedrag aan inkomstenbelasting terugkrijgen. Drie aandachtspunten hierbij:

Eigen huis
Het schuiven met de hypotheekrente is vooral een interessante optie als de ene partner beduidend meer verdient dan de ander. Het maakt nogal verschil of de hypotheekrente tegen ruim 36% of tegen ca. 50% kan worden afgetrokken. Let op: het eigenwoningforfait wordt dan ook tegen het hogere belastingtarief bijgeteld.

Spaargeld
Ook spaargelden kunnen fiscaal worden overgeheveld. Er zijn 3 vermogensschijven met oplopende tarieven. Fiscale partners kunnen het gezamenlijke box 3-vermogen – na aftrek van het heffingsvrije vermogen van 2 x € 25.000 – onderling verdelen. Deze verdeling heeft effect op de belastingdruk, omdat het fictieve rendement van de vermogensschijven oploopt (2,9%, 4,7%  en 5,5%). Het is dus zinvol om de laagste schijven van beide partners zoveel mogelijk te benutten.

Erfenis
Samenwoners erven niet automatisch van elkaar. Zonder kinderen en testament gaat de erfenis bij jouw overlijden naar je ouders, broer(s) en/of zus(sen). In een samenlevingsovereenkomst kun je regelen dat gezamenlijke eigendommen via een zogenaamd verblijvingsbeding aan elkaar toekomen bij overlijden. Maar je kunt natuurlijk ook een testament maken waarin je je partner benoemt tot erfgenaam. Als je samenwoont en je vermogen nalaat door een verblijvingsbeding of op grond van een testament, moet er erfbelasting betaald worden. Dit tarief is hoog (30-40%). Alleen als samenwoners fiscaal partner zijn, geldt voor hen toch het lage tarief (10-20%). Heb je geen notariële samenlevingsovereenkomst? Dan ben je voor de erfbelasting pas fiscaal partner als je vijf jaar hebt samengewoond.

Laat je dus altijd goed adviseren over de fiscale gevolgen van samenwonen.

Groet, Evi