Hoeveel belasting betaal je over je vermogen?

Flatlay van rekenmachine, geld en notitieblok

Iedereen betaalt jaarlijks bij de belastingaangifte belasting over zijn of haar vermogen. Deze inkomstenbelasting noemen we ook wel de vermogensrendementsheffing. Maar hoeveel is dat eigenlijk? En hoe zorg je dat je niet te veel betaalt? Evi legt uit.

Onder vermogen verstaat de Belastingdienst de waarde van je bezittingen in box 3 min eventuele schulden. Bezittingen in box 3 zijn bijvoorbeeld spaargeld, een beleggingsportefeuille, een tweede huis, cryptovaluta, een kostbare verzameling of contant geld boven de € 534. Bij schulden kun je denken aan een studielening of een hypotheek op je tweede woning.

Hoera, heffingsvrij vermogen

Een deel van je vermogen in box 3 is vrijgesteld van belasting, want iedereen heeft in box 3 een heffingsvrij vermogen. Jaarlijks wordt de hoogte hiervan vastgesteld: in 2019 is dit € 30.360 (en voor fiscaal partners € 60.720). Tip: fiscaal partners kunnen elkaars heffingsvrije bedrag benutten.

Om het bedrag te berekenen waarover je vermogensrendementsheffing moet betalen, neem je dus de waarde van je vermogen in box 3 (op 1 januari van het jaar van je belastingaangifte) en haal je daar het bedrag aan heffingsvrij vermogen én het totaal van je schulden boven een drempel van € 6.200 vanaf. Het bedrag dat je nu overhoudt is de grondslag van de belastingheffing over je vermogen.

Belasting over het geschatte rendement

Je betaalt belasting over het behaalde rendement. Daarbij telt niet het werkelijk behaalde rendement. In plaats daarvan schat de Belastingdienst jaarlijks het gemiddelde rendement dat spaarders en beleggers hebben behaald. Deze schatting noemen we een verondersteld of forfaitair rendement. Over dit forfaitaire rendement betaal je 30% belasting (vermogensrendementsheffing).

Tot en met 2016 rekende de Belastingdienst met één forfaitair rendement van 4% in box 3, maar dat is veranderd. Er zijn nu 3 rendementsklassen (schijven), afhankelijk van de hoogte van je vermogen. Het uitgangspunt is: hoe meer vermogen, hoe meer rendement. Zo wil de Belastingdienst kleine spaarders en mensen die nog vermogen aan het opbouwen zijn tegemoet komen. Is je vermogen omvangrijk, dan is het verwachte rendement hoger. In een tabel ziet dat er zo uit:

Schijf Je vermogen na aftrek vrijstelling en schulden Tarief 0,13% Tarief 5,60% Gemiddeld tarief
1 Tot en met € 71.650 67% 33% 1,94%
2 Vanaf € 71.650 tot en met € 989.736 21% 79% 4,45%
3 Vanaf € 989.736 0% 100% 5,60%

Bron: Belastingdienst/Evi van Lanschot - maart 2019

Hoeveel vermogensrendementsheffing moet ik betalen?

Je ziet snel hoeveel belasting je betaalt door per schijf het rendement op je vermogen te berekenen. Het totaalrendement wordt belast met 30% belasting. Online zijn er ook diverse rekenmodules die je helpen bij de berekening.

Rekenvoorbeeld
Stel je hebt € 100.000 aan vermogen, na aftrek van het bedrag aan heffingsvrij vermogen en een schuld.

Van dit vermogen valt € 71.650 in de eerste schijf. Het rendement in deze schijf waar je belasting over betaalt is € 1.386. Dit is opgebouwd uit:

67% van € 71.650 = € 48.005
€ 48.005,50 * 0,13% = € 62

33% van € 71.650 = € 23.644
€ 23.644 * 5,60% = € 1.324

(Alle bedragen zijn naar beneden afgerond)

Van je € 100.000 valt de overige € 28.350 in de tweede schijf. Het rendement in deze schijf waar je belasting over betaalt is € 1.261. Dit is opgebouwd uit:

21% van € 28.350 = € 5.953
€ 5.953 * 0,13% = € 7

79% van € 28.350 = € 22.397
€ 22.397 * 5,60 % = € 1.254

Opgeteld is het rendement over het vermogen € 2.647 (€ 1.386 + € 1.261). Je betaalt over dit rendement 30% vermogensrendementsheffing = € 794.

Betaal niet te veel belasting

Het bovenstaande rekenvoorbeeld laat zien dat de belastingdruk lager is dan in het verleden. Want tot en met 2016 rekende de Belastingdienst met een forfaitair rendement van 4%, en had je dus over hetzelfde vermogen € 1.200 vermogensrendementsheffing betaald (4% van € 100.000 = € 4.000, € 4.000 * 30% = € 1.200).

Maar hoewel de belastingdruk dus lager is dan in het verleden, betaal je nog steeds meer belasting dan dat je ontvangt aan rente op de gemiddelde spaarrente. Kijk dan ook kritisch naar het rendement dat je met je vermogen behaalt. Want bij een spaarrente van veel minder dan 0,5% betaal je al gauw meer belasting dan je aan rendement verdient. En wordt door de vermogensrendementsheffing het geld op je spaarrekening meestal ieder jaar minder waard. Het kan dan ook aantrekkelijk zijn om met het spaargeld dat je kunt missen te gaan beleggen.

18.188.241.82