

Pensioenopbouw staat bij veel zelfstandigen en dga’s niet bovenaan de prioriteitenlijst. Toch is het juist voor ondernemers belangrijk om op tijd stil te staan bij de eigen financiële toekomst. Chris Zegers en Patrick Fransen van Evi van Lanschot laten zien dat er juist nu interessante mogelijkheden zijn, bijvoorbeeld via een bancaire lijfrente binnen de derde pijler van pensioenopbouw.
‘Dga’s en zzp’ers laten fiscale kansen liggen om kapitaal voor later op een slimme manier te laten groeien’, meent Chris Zegers, managing director bij Evi. ‘Dat is jammer.’ De mogelijkheden hiervoor zijn met de komst van de nieuwe pensioenwet namelijk alleen maar toegenomen. Ondernemers kunnen nu bijvoorbeeld tot 30% van hun inkomen fiscaal voordelig reserveren voor later. Toch wordt hier nog te weinig gebruik van gemaakt. Zegers: ‘Voor pensioen geldt hetzelfde als voor bewegen: de intentie is er meestal wel, maar daadwerkelijke actie blijft vaak uit.’
Dat laatste wordt ook bevestigd door het rapport Fiscaal-gefaciliteerde opbouw van individueel pensioenvermogen in de derde pijler van de AFM (2023). Hierin staat dat slechts 11% van de zelfstandigen aanvullende pensioenvoorzieningen heeft getroffen in de vorm van bijvoorbeeld een bancaire lijfrente. ‘Daar liggen nog veel kansen voor ondernemers’, meent ook fiscaal-financieel expert Patrick Fransen, verbonden aan de Evi Academy. Ondernemers gaan er volgens hem nog te vaak gemakshalve vanuit dat hun onderneming hun pensioen is. Fransen: ‘Dat is een risico. Stel dat een ondernemer bij staking alleen goodwill krijgt uitgekeerd, hoe ver komt ie dan? En wat als de winstgevendheid van de zaak terugloopt? Vaak wordt pas op latere leeftijd nagedacht over het inkomen na het stoppen met werken en dan blijkt het lastig om nog een goed pensioen op te bouwen. Door nú vermogen op te bouwen, werk je aan meer financiële rust voor later.’ Hierbij moeten ondernemers er wel rekening mee houden dat beleggen voor je pensioen ook risico’s met zich meebrengt: (een deel van) de inleg kan verloren gaan. En de fiscale behandeling hangt af van iemands persoonlijke situatie en kan in de toekomst veranderen.
Veel fiscalisten en accountants attenderen hun klanten tijdens het jaarrekeninggesprek op het treffen van een pensioenvoorziening, maar daar blijft het meestal bij. Juist hier is volgens beide heren een sleutelrol weggelegd voor hen. Zegers: ‘Accountants en fiscalisten zijn degenen die het gesprek voeren met de ondernemer. Dat is een uitgelezen moment om het onderwerp “pensioen” verder uit te diepen.’ Evi werkt daarom ook actief samen met netwerken van accountants en fiscalisten, onder meer via kennisevents zoals de Dag van de Accountant & Fiscalist. Fransen: ‘We zijn er niet alleen voor de ondernemer zelf, maar kunnen ook diens accountant of fiscalist ondersteunen. We nemen het stokje niet uit handen, maar hebben bijvoorbeeld een oriënterend gesprek met de ondernemer en de fiscalist of accountant samen.’
‘Wie wil kan online al veel inzicht krijgen. Maar onze vermogenscoaches staan ook voor je klaar om vragen te beantwoorden.’ De vermogenscoach is geen adviseur, maar denkt breed mee en geeft informatie en het inzicht. Zo helpen zij ondernemers om zelf een goede keuze te kunnen maken. Zegers: ‘Onze mensen zijn dagelijks bezig met de uitdagingen van dga’s en zzp’ers. Zij weten als geen ander wat de fiscale en financiële mogelijkheden zijn. Daar zit ons specialisme.’
‘De fiscaliteit rondom box 1, 2 en 3 – ofwel inkomen uit werk en woning, inkomen uit aanmerkelijk belang, en inkomen uit sparen en beleggen – speelt een steeds belangrijkere rol bij pensioenopbouw’, stelt Fransen. ‘Veel ondernemers denken dat sparen of beleggen binnen hun BV of juist in privé de enige routes zijn. Houd je rekening met alle fiscaliteiten, dan blijkt dat juist opbouwen in box 1, via de bancaire aftrekbare lijfrente, in veel gevallen aantrekkelijk is. Niet alleen het progressievoordeel bij de lijfrente – aftrekken tegen een lager box 1-tarief dan waartegen de uitkering tegen die tijd wordt belast – geeft een voordeel. Ook het feit dat een lijfrente niet meetelt voor de belastingheffing in box 3 én dat er geen vennootschapsbelasting over het rendement verschuldigd is, zoals dat wel het geval is over rendement in de BV, draagt bij aan het voordeel.’ Al hangt het natuurlijk af van de individuele situatie welke manier van pensioenopbouw voor iemand het meest gunstig is. En bij uitkering na pensionering wordt het opgebouwde kapitaal alsnog belast als inkomen. Op basis van de fiscale regels van vandaag is dat een lager percentage dan wanneer je werkt. Ook hangt de fiscale behandeling af van iemands persoonlijke situatie en kan wet- en regelgeving in de toekomst veranderen.
Fransen merkt nog op dat vooral het combineren van opbouw in box 1, 2 én 3 een gebalanceerde strategie oplevert: ‘Een deel van het vermogen in box 1 voor belastingvoordelen, een deel in box 2 voor de grotere uitgaven en een deel in box 3 voor flexibiliteit.’
Wat nu als een dga of zzp’er de afgelopen jaren geen gebruik heeft gemaakt van deze fiscale faciliteiten? ‘Dat hoeft geen probleem te zijn’, zegt Zegers. ‘Je mag tot tien jaar aan ongebruikte jaarruimte inhalen, met een maximum van zo’n €42.000 per jaar. We komen ondernemers tegen die al jaren goed verdienen, maar nog niets hebben opgebouwd. Voor hen is dit dus een kans om in korte tijd een inhaalslag te maken.’
Het idee dat bancaire lijfrentes inflexibel, duur of risicovol zijn, is volgens Zegers een misvatting. ‘De praktijk laat zien dat zelfs vermogende klanten liever vermogen in box 1 opbouwen’, zegt hij. ‘Die veranderde houding komt mede door de toegenomen fiscale druk in box 2 en 3.’ Maar of het nu box 1, 2 of 3 betreft, Evi denkt mee over verschillende manieren waarop ondernemers vermogen kunnen opbouwen. De Pensioenscan en het eerste inzichtgesprek zijn kosteloos. Fransen vult aan: ‘Onze vermogenscoaches maken een berekening op basis van inkomensgegevens. Vervolgens bekijk je wat voor de ondernemer haalbaar en prettig voelt. Wil deze vooral flexibiliteit? Dan past een oplossing in box 2 of 3. Wil deze fiscale voordelen? Dan is box 1 interessanter. Onze vermogenscoaches geven geen advies, maar brengen alle mogelijke oplossingen in kaart waarbij we rekening houden met fiscale optimalisatie.’ Zo ontstaat er rust en overzicht voor ondernemers. Evi biedt het inzicht, de ondernemer maakt de keuzes. Daarbij moet er wel rekening mee worden gehouden dat het opgebouwde vermogen bij pensionering wordt belast, al is dat waarschijnlijk tegen een lager tarief dan iemand nu betaalt.
Belangrijk, zo benadrukt Zegers, is dat dga’s en zzp’ers in ieder geval in actie komen en kijken naar wat er mogelijk is voor hun pensioen. Zegers: ‘Of iemand nu begint met een paar duizend euro per jaar, of direct gebruikmaakt van de volledige jaarruimte: elke stap telt. De beste dag om na te denken over je pensioen is vandaag.’
Deze tekst is geschreven naar de stand van zaken op 1 augustus 2025.
Disclaimer
Evi geeft geen (fiscaal) advies. Fiscale mogelijkheden en eventuele voordelen zijn afhankelijk van individuele omstandigheden en kunnen in de toekomst wijzigen. Het gebruiken van gegevens en informatie op de website van Evi geschiedt geheel voor risico van de gebruiker. Voor meer informatie ga naar evivanlanschot.nl/disclaimer.
Ruim een derde van de huwelijken eindigt in echtscheiding. Dit vereist zorgvuldige financiële regelingen, waaronder de verdeling van lijfrentekapitaal.
Overweeg je een pensioenpot op te bouwen? Kies tussen box 1 (lijfrente) of box 3 (spaar/beleggingsrekening). Wij zetten de voor- en nadelen voor je op een rij.
Denk je aan een lijfrente? Kies voor een lijfrenteverzekering bij een verzekeraar of een bancaire lijfrente. Beide vullen je pensioen aan, maar verschillen.