In hoeverre aandelenbeurzen hogere inflatie aan kunnen

Centrale banken doen hun best om de inflatie in toom te houden. Dat is belangrijk op de lange termijn. Een tijdelijk hogere inflatie staat aandelenbeurzen echter niet in de weg. Het is een signaal dat de economie floreert wat de winstmarges van bedrijven ondersteunt. Hoofdeconoom Luc Aben geeft zijn visie.

Centrale banken

De inflatie is momenteel hoog. Om de inflatie te lijf te gaan, gebruiken centrale banken het rentewapen. Centrale banken proberen door het verhogen van de beleidsrente de economie af te koelen door het lenen van geld voor bedrijven en burgers duurder te maken.

In de VS hamerde Fed-voorzitter Jerome Powell  tijdens laatste beleidsvergadering op de inflatierisico’s en benadrukte hij nogmaals dat die inflatie hardnekkiger zou kunnen zijn dan gehoopt. Hiermee zette hij de deur open voor een snelle en doortastende monetaire verstrakking de komende maanden.

Ook de eurozone kampt met hoge inflatie, maar de ECB zal waarschijnlijk een gematigder toon aanslaan dan haar Amerikaanse tegenhanger. Meer dan in de VS wordt de Europese inflatie beïnvloed door energie. De kern-inflatie lag in december ‘slechts’ rond de 2,6 procent. Tegenover 5,5 procent aan de andere kant van de Atlantische Oceaan.

Voor de ECB betekent de minder intense onderliggende inflatiedruk dat ze langer kan afwachten dan de Fed. Ook al omdat ze nog maar in december besliste om de aankoopprogramma’s geleidelijk af te schalen. Wat al een eerste stapje was naar een minder ruim monetair beleid.

Europese lonen stijgen vooralsnog niet sterk

Eén en ander wil niet zeggen dat Lagarde’s persconferentie per definitie een non-event wordt. Zo zullen er ongetwijfeld vragen komen over de inflatieverwachtingen. De aanhoudend hoge  energieprijzen staan hierbij in de schijnwerper.

Naarmate het jaar vordert, zou de inflatie volgens de ECB verder moeten afbrokkelen. Om dan in 2023 weer onder de doelstelling van 2 procent te komen. Die inschatting komt echter in gevaar als de energieprijzen hoog blijven. Laat staan als ze verder zouden stijgen door de situatie in Oekraïne. Daarnaast zien we dat ook andere grondstoffenprijzen nog blijven oplopen.

Wat gaat de ECB dan doen? Door de energie-gedreven inflatie blijven ‘heenkijken’ en het monetaire beleid op hetzelfde ruime niveau houden? Grote kans van wel. Maar wat als vervolgens ook in de eurozone de lonen beginnen stijgen? Onze arbeidsmarkt is meer rigide dan de Amerikaanse. De loonvorming gebeurt veelal via collectieve onderhandelingen, wat een vertraagde aanpassing aan nieuwe omstandigheden impliceert. Maar uiteindelijk komt zo’n aanpassing er wel. Benieuwd hoe Lagarde zal reageren op dergelijke redeneringen.

Uiteindelijk gaat het over economie en bedrijfswinsten

Financiële markten blijven ondertussen volatiel. Geopolitieke spanningen en vooral Jerome Powell’s vastbesloten toon om het monetaire beleid te blijven verstrakken tot de inflatie onder controle is, blijven nazinderen.

Mensen die beleggen balanceren tussen voorzichtigheid omwille van aankomende (Amerikaanse) renteverhogingen en optimisme omwille van de vooruitzichten voor economie en bedrijfswinsten.  

Hoe lang die tweestrijd aanhoudt, is moeilijk te voorzien. Maar structurele ‘berenmarkten’ gaan gepaard met recessies. En dat zit niet in de kaarten. Zo ziet het IMF de wereldwijde economie in 2022 met 4,4 procent groeien. Toegegeven, dat is een neerwaartse bijstelling van 0,5 procent tegenover eerdere schattingen, maar het blijft een bovengemiddeld groeigetal.

Bovendien zijn de redenen voor die bijstelling geen verrassing: zero-tolerance covid-politiek en vastgoedproblemen in China  en minder fiscale stimulus in de VS, omdat president Joe Biden zijn Build Back Better-plan niet door de politieke mallemolen krijgt.

Daarnaast — ik herhaal het nog maar eens — kunnen de onevenwichtigheden in de aanvoerketens geleidelijk oplossen, zodat de inflatiedruk afneemt. Misschien niet onmiddellijk tot het gewenste niveau van ongeveer 2 procent, maar dat hoeft voor aandelenbeurzen geen probleem te zijn. Die kunnen best leven met wat hogere inflatie. Dat is immers een signaal dat de economie floreert en bereid is die hogere prijzen te betalen en de afzet van producten en diensten doorgroeit. Wat op zijn beurt dan weer de winstmarges van ondernemingen ondersteunt. We zien bij bedrijven dat die winstmarges nog steeds op een heel degelijk niveau blijven. En dat stut vervolgens weer de aandelenkoers.