Krijgt u een erfenis? Denk eerst na en zeg niet meteen ‘ja’

Als een dierbare overlijdt dan heeft u, naast alle emoties, ook te maken met het afwikkelen van de nalatenschap. Hier komt veel bij kijken. In deze serie van vier blogs vertelt Hanneke Kroonenberg u over een aantal aspecten waar u mee te maken krijgt.

  1. Erfenis aanvaarden of verwerpen
  2. Verdelen van de erfenis
  3. Wel of niet betalen van erfbelasting
  4. Wat te doen met een erfenis?

Erfenis wel of niet aanvaarden?

In deze eerste blog vertellen we u meer over het wel of niet aanvaarden van een erfenis. De meeste mensen zullen een erfenis aanvaarden, maar denk goed na voordat u dat doet. U erft namelijk niet alleen de bezittingen, maar ook de schulden. Stel uzelf dus eerst vragen zoals: is de erfenis wel positief, zijn er meer bezittingen dan schulden? Wil ik verantwoordelijk zijn voor het afwikkelen van de erfenis? En als u twijfelt of u de nalatenschap wel of niet moet accepteren, overleg dan eerst met de notaris.

Erfenis aanvaarden: 2 manieren

U hoeft een erfenis dus niet te aanvaarden. Doet u dat wel, dan kan dat op twee manieren; zuiver aanvaarden of beneficiair aanvaarden.

  1. Zuiver aanvaarden
    Als u een erfenis zuiver aanvaardt, krijgt u alle goederen en schulden van de overledene. U kunt de erfenis zuiver aanvaarden met een verklaring bij de griffie van de rechtbank. Maar dat hoeft niet. Want volgens de wet heeft u de erfenis ook zuiver aanvaard als u bijvoorbeeld bezittingen van de overledene verkoopt of geld overboekt naar uw eigen rekening. Na het zuiver aanvaarden van de erfenis heeft u recht op alle bezittingen van de overledene, samen met de andere erfgenamen die zuiver hebben aanvaard. Maar u bent dan ook samen aansprakelijk voor alle schulden. Zelfs als die schulden bij elkaar meer bedragen dan de bezittingen (een negatieve nalatenschap dus). U moet dan met uw eigen vermogen de overgebleven schulden betalen. Uitzondering is de situatie waarin u na zuivere aanvaarding nog een onverwachte schuld ontdekt. U kunt kantonrechter dan binnen drie maanden na ontdekking vragen om de zuivere aanvaarding alsnog om te zetten in een beneficiaire aanvaarding. Is de erfenis al verdeeld of afgehandeld na het ontdekken van de schuld? Dan kan de kantonrechter u ontheffen van uw verplichting om de schuld uit uw eigen vermogen te betalen. De schuld moet dan echter nog wel worden betaald uit het vermogen dat u heeft geërfd.
  2. Beneficiair aanvaarden
    Twijfelt u of de nalatenschap wel positief is? Dan kunt u overwegen om beneficiair te aanvaarden. Er wordt dan eerst onderzocht welke schulden er zijn en die worden voor zover mogelijk betaald uit de bezittingen. Het voordeel van beneficiair aanvaarden is dat u niet aansprakelijk bent als de nalatenschap negatief blijkt te zijn. Maar let wel op: u mag in deze situatie niets van de bezittingen meenemen totdat zeker is dat alle schulden zijn betaald. En hoe klein de positieve nalatenschap ook is, u móet deze afwikkelen. Dat kan bijvoorbeeld inhouden dat u de huurwoning van de overledene moet (laten) opruimen en helemaal leeg moet opleveren.
  3. Minderjarige erfgenaam
    Uitzondering vormen minderjarige erfgenamen. Zij kunnen een erfenis niet zuiver, maar alleen beneficiair aanvaarden. Dit betekent dat zij de erfenis alleen kunnen aanvaarden als de bezittingen groter zijn dan de schulden. Minderjarigen kunnen een erfenis ook verwerpen, daar is dan toestemming van de kantonrechter voor nodig.

Erfenis verwerpen

Kiest u ervoor de erfenis te verwerpen, dan heeft u ook geen recht op de persoonlijke spullen van de overledene, zoals foto’s en sieraden. Het kan zijn dat uw kinderen in deze situatie erfgenaam worden in uw plaats. Willen zij dat niet, dan kunnen zij op hun beurt de erfenis ook verwerpen. Aanvaardt niemand de erfenis dan vervalt deze aan de Nederlandse Staat.

In de volgende blog leest u meer over het verdelen van de erfenis en of er een verklaring van erfrecht nodig is. In blog drie gaan we in op het betalen van erfbelasting en ten slotte leest u in de vierde blog wat u bijvoorbeeld kunt doen met een erfenis.

Heeft u een erfenis ontvangen en u wilt met een van onze adviseurs overleggen of beleggen bij u past? Neemt u dan contact op met Wim.

Geschreven naar de stand van zaken op 25 februari 2022.

18.221.165.246