Inhoudsopgave
Samenvatting
De markt
Rendement Evi fondsen
De portefeuille
Beleggingen uitgelicht
Beleggingen uitgelicht
Motability Operations Group
Merck & Co
Terugblik
Vooruitzichten VS en Europa degelijk
Fed richting renteverlaging en de ECB lijkt rente niet te wijzigen
Rendement aandelen
Rendement obligaties
Vooruitblik: onze visie
Actuele portefeuille
De beursstemming was de eerste drie weken van november overwegend negatief. Beleggers twijfelden aan de hoge waarderingen van AI-aandelen, de ontwikkelingen op de Amerikaanse arbeidsmarkt en een volgende renteverlaging in december door de Fed. In het laatste deel van de maand leken de zorgen echter weer helemaal verdwenen en volgde een snel herstel.
Inhoudsopgave
Samenvatting
De markt
Rendement Evi fondsen
De portefeuille
Evi en duurzaamheid
Evi en duurzaamheid
Hoe verlagen wij onze CO2 voetafdruk?
CO2 afbouw in lijn met onze doelstelling
Terugblik
Economische groei blijft op peil
Monetair beleid: ECB loopt voorop
Zorgen van beleggers over bedrijven in de VS lijken voorbarig
Rendement aandelen
Rendement obligaties
Vooruitblik: onze visie
Actuele portefeuille
In de Amerikaanse economie zijn de groeikansen vooral zichtbaar in de sterke dienstensector en de aanhoudende vraag naar AI, wat forse investeringen in infrastructuur, zoals datacenters en energievoorziening, aanjaagt. Het vertrouwen onder producenten in de dienstensector staat op een degelijk niveau. Hoewel het lage consumentenvertrouwen zorgelijk is, blijft de Amerikaanse consument veerkrachtig zolang de inkomensgroei op peil blijft. We voorzien geen structurele stijging van de werkloosheid. Ondanks meldingen over ontslagen blijft het aantal werkloosheidsuitkeringen stabiel en laag. In de eurozone hebben de economische cijfers de afgelopen tijd wat minder positief verrast. Voorspellende indicatoren zijn per saldo verder verbeterd, maar het tempo van die verbetering ligt laag. Dalende detailhandelsverkopen in augustus en september, en een beperkte opleving van de industriële productie in september na een stevige daling in augustus, dragen niet bij aan een positief groeibeeld. Toch verwachten wij wat groeiversnelling in 2026, als de schok van de handelsoorlog wegebt, de Duitse overheid de economie sterk gaat stimuleren en de renteverlagingen van de ECB effect gaan hebben.
Na eerdere onzekerheid over verdere renteverlagingen door de Fed is de verwachte renteverlaging in december van 0,25% inmiddels een feit. De markt prijst na de verlaging van december nog drie verlagingen door de Fed tot eind volgend jaar in. Wij vinden dat wat agressief, gezien onze verwachting dat de groei in de VS in 2026 op peil zal blijven en de inflatie maar langzaam zal dalen. Kevin Hassett lijkt de belangrijkste kandidaat om Powell op te volgen als Fed-voorzitter; hij deelt Trumps voorkeur voor lagere rentes. We verwachten een soepele benoeming en geen roekeloos beleid, mede dankzij het toezichthoudende beleidscomité. In de eurozone lijkt de ECB de rente voorlopig niet te willen veranderen. Volgend jaar zou daar wel discussie over kunnen ontstaan. Het ziet er namelijk naar uit dat de inflatie onder het doel van 2% van de de ECB zal zakken. Dat kan tot discussie over een renteverlaging leiden. Wij denken dat het met wat aantrekkende groei niet zover zal komen.
De Amerikaanse heffingen van president Trump zijn deels via noodwet (‘IEEPA’) ingevoerd. De rechtmatigheid wordt nu beoordeeld door het Hooggerechtshof. Rond de rechterlijke uitspraak en de reactie van de Trump-regering voorzien we dat het meest waarschijnlijke scenario is dat de IEEPA-heffingen vervallen en de regering met voldoende alternatieven komt. De alternatieven zullen wel tijd kosten en bieden Trump minder ruimte qua heffingspercentages, snelheid en scope. De economische en marktimpact is naar verwachting beperkt: mogelijk lichte groeitoename en een oplopend begrotingstekort, maar wel risico op onzekerheid en negatief marktsentiment zolang nieuwe tarieven uitblijven.
Wij handhaven onze voorkeur voor aandelen, geconcentreerd in de VS. Grote technologiebedrijven in de VS vinden we niet te hoog gewaardeerd. We verwachten dat de groei in de VS de komende kwartalen wat kan afzwakken, maar voorzien geen krimp. In de loop van 2026 voorzien we aantrekkende groei, mede door ruime financiële condities. Renteverlagingen van de Fed helpen daarbij. De ontwikkeling van de bedrijfswinsten in de VS is sterk en het sentiment onder beleggers terughoudend. Aandelen in Europa, Pacific en opkomende markten zijn minder duur dan in de VS, maar in deze regio’s is de technologiesector ook minder dominant. In Europa verwachten we een iets aantrekkende groei, maar wel een lagere groei dan in de VS. De winstontwikkeling is vooral in Europa zwakker dan in de VS.
Voor de Amerikaanse 10-jaarsrente zien we opwaarts potentieel door de aanhoudende groei, geleidelijke daling van de inflatie, een beperkt aantal renteverlagingen door de Fed en aanhoudend hoge begrotingstekorten. We hebben een neutrale verwachting voor de Duitse rente. De lage inflatie zou de ECB tot een extra renteverlaging kunnen aanzetten. Maar het grote aanbod van staatsobligaties en afnemende vraag vanuit pensioenfondsen beperken het neerwaarts potentieel van rentes in de eurozone. In het VK werd de overheidsbegroting positief ontvangen, de 10-jaarsrente daalde vervolgens naar het laagste niveau van dit jaar.
Risicovergoedingen op IG bedrijfsobligaties bleven in november nagenoeg onveranderd en zijn historisch laag. We hebben een voorkeur voor euro IG bedrijfsobligaties. Vooral de risicovergoeding voor bedrijfsobligaties in dollars vinden we te laag en geven in de VS de voorkeur aan aandelen t.o.v. USD IG. We blijven voorzichtig met HY bedrijfsobligaties. Risicovergoedingen in de VS en in de eurozone veranderden nauwelijks, ze zijn laag, ook gezien herfinancieringslasten bij bedrijven. Neutrale verwachting voor staatsobligaties van opkomende landen in dollars: de risicovergoeding is ruimer, economische groei is voldoende al zorgt de handelsoorlog voor onzekerheid.